Psikolojik Danışma ve Rehberlik

 

Bireyin kendini tanıması, gerçekçi kararlar alabilmesi, potansiyelini geliştirebilmesi, sorunlarla baş edebilmesi ve çevresine uyum sağlayabilmesi için uzman kişilerce sunulan hizmetlerdir.

Psikolojik danışma ve rehberlik; okulda başarı ve akademik gelişme, bireysel ve toplumsal ilişkiler, kişisel, eğitsel ve meslekî gelişim alanlarında grupla veya bireysel olarak öğrencilere, ihtiyaçlarını karşılamaları, sorunlarını gidermelerinde sistemli ve profesyonel bir yardım süreci ve hizmetleridir.

 

 

Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetlerinin Amacı

Okul öncesi eğitim ve ilköğretimde hizmetler genel olarak; öğrencinin kendisi, öğretmeni/öğretmenleri ve ailesi tarafından yetenek, beceri ve diğer özelliklerinin fark edilmesine, öğrencinin yetiştiği ortamın iyileştirilmesine, bireysel ve sosyal gelişimlerinin desteklenmesine, etkili öğrenme ve çalışma becerileri ile motivasyonlarının artırılmasına, ilköğretim sonrası eğitime ve orta öğretime devam edemeyecekler için mesleğe yönlendirmeye yöneliktir.

 

Rehberlik hizmetleri eğitim programlarının ayrılmaz ve tamamlayıcı bir parçasını oluşturmaktadır

 

 

Okullarda Rehberlik Servisinin Görevleri

 

 

İl çerçeve programını temel alarak okulunun rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri programını sınıf düzeylerine, okulun türüne ve öğrencilerin ihtiyaçlarına göre hazırlar.

Rehberlik programının ilgili kısmının uygulanmasında sınıf öğretmenlerine rehberlik eder.

 

Okulunun tür ve özelliklerine göre gerekli eğitsel ve meslekî rehberlik etkinliklerini plânlar, programlaştırarak uygular veya uygulanmasına rehberlik eder.

 Bireysel rehberlik hizmetlerini alanın ilke ve standartlarına uygun biçimde yürütür.

 Eğitsel, meslekî ve bireysel rehberlik çalışmaları için öğrencilere yönelik olarak bireyi tanıma etkinliklerini yürütür.

 

Bireysel rehberlik hizmetleri kapsamında formasyonu uygunsa psikolojik danışma yapar.

 

 Sınıflarda yürütülen eğitsel ve meslekî rehberlik etkinliklerinden, uygulanması rehberlik ve psikolojik danışma alanında özel bilgi ve beceri gerektirenleri uygular.

 

 Okul içinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleriyle ilgili konularda araştırmalar yapar, bunların sonuçlarından yararlanılmasını sağlar.

 

Öğrencinin mezun olacağı dönemde, okuldaki tüm eğitim-öğretim sürecindeki gelişimini, yönlendirilmesi açısından önemli özelliklerini ve bu konudaki önerilerini içeren bir değerlendirme raporunu sınıf rehber öğretmeni, veli, öğrenci ve okul yönetiminin iş birliğiyle hazırlar. Bu raporun aslını öğrenci gelişim dosyasına koyar, bir örneğini de öğrenciye veya velisine verir.

 

Eğitim-öğretim kurumundaki seçmeli derslerin konulmasında çevre koşulları, okulun olanakları, öğretmen sayısı ve branşı da gözetilerek yeni seçmeli derslere ilişkin araştırma yapar, bu derslerin zümre öğretmenlerince gerçekleştirilecek program çalışmalarında alanı ile ilgili görüşlerini bildirir.

 

Okulda özel eğitim gerektiren öğrenci varsa veya kaynaştırma eğitimi sürdürülüyorsa, bu kapsamdaki öğrencilere ve ailelerine gerekli rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini rehberlik ve araştırma merkezinin iş birliğiyle verir.

 

 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin öğrenci gelişim dosyalarını ve diğer gerekli kayıtları tutar, ilgili yazışmaları hazırlar ve istenen raporları düzenler.

 

Okula bir alt öğrenim kademesinden veya nakil yoluyla gelen öğrencilerin gelişim dosyalarını inceler, sınıf rehber öğretmeniyle iş birliği içinde değerlendirir.

 

 Gerektiğinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde kullanılacak ölçme araçları, doküman ve kaynakları hazırlama ve geliştirme çalışmalarına katılır.

 

Öğrencilerin ilgi, yetenek ve akademik başarıları doğrultusunda eğitsel kollara yöneltilmesi konusunda branş ve sınıf rehber öğretmenine bilgi verir ve iş birliği yapar.

 

Ailelere, öğrencilere, sınıf rehber öğretmenlerine ve gerektiğinde diğer okul personeline yönelik hizmet alanına uygun toplantı, konferans ve panel gibi etkinlikler düzenler.

 

Okulda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin komisyonlara ve toplantılara katılır, gerekli bilgileri verir, görüşlerini belirtir.

 

Orta öğretim kurumlarında Millî Eğitim Bakanlığı Orta öğretim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliği´nin ilgili maddesinde belirtilen görevi yapar.

 

Ders yılı sonunda bu alanda yapılan çalışmaları değerlendirir, sonuçlarını ve gerekli bilgileri içeren bir rapor hazırlar.

 

 

 

Rehberlik Servisinde Kimlere/ Hangi Hizmetler Verilir?

 

Rehberlik  ve Psikolojik Danışma'da;

Öğretmen, Öğrenci, Velilere hizmet verilmektedir.

Psikolojik danışma

Bireyi tanıma: Testler ve Test Dışı Teknikler

Bilgi toplama ve yayma: seminerler, sunumlar, grup çalışmaları.. Vb.

Yöneltme ve yerleştirme: Uygun üst öğrenim kurumuna yerleşmesini sağlama.

İzleme: Verilen hizmetlerin yararlı olup olmadığını belirleme.

Alıştırma – oryantasyon

Müşavirlik (konsültasyon): Yönetici, öğretmen ve velilere yönelik

Araştırma ve değerlendirme

 

 

Kimseye zorla rehberlik yapılmaz. Yardım gereksinmesi olana, yardım isteyene, yardımı kabul edene yapılır.

 

 

 

Rehberlik Servisine Hangi Durumlarda Başvurulmalıdır?

 

Madde kullanımının görüldüğü veya madde kullanımı ile ilgili risk grubu olarak görülen öğrenciler,

 

Aşırı devamsızlık yapan, başarı grafiği daha önce iyi olduğu halde zaman içinde belirgin  düşüşler yaşayan öğrenciler,

 

Akademik başarısı düşük olan öğrenciler,

 

Zihinsel özürlü veya üstün zekalı olduğu düşünülen öğrenciler,

 

Sınıf içinde sıkça karşılaşılan disiplin problemleri,

 

 

Hangi Öğrenciler Rehberlik Servisine Yönlendirilmelidir?

 

Öğrencilerin sorunlarını veya endişelerini sık ifade ettiği konularda eğitsel, mesleki, kişisel rehberlik çalışmalarının yapılması ile ilgili,

 

Davranış problemlerinin var olduğunu gözlemlediğiniz öğrencilerinizle ilgili olarak,

 

Fiziksel, cinsel olarak istismar edildiği ve ihmal edildiği fark edilen öğrenciler için,

 

Öğretmen-Öğrenci, Öğretmen-Veli, Öğrenci-Öğrenci arasında şahit olunan  anlaşmazlıklar arabuluculuk yöntemiyle çözülemediğinde,

Akademik,duygusal,sosyal vb. alanlarda problemler yaşadığını gözlemlediğiniz ve problemlerini ifade etmek ihtiyacı duyan öğrencileriniz olduğunda,

 

Problem davranışlar  okul gibi kalabalık ortamlarda bulaşıcıdır. Bu nedenle kalıcı çözümler için işbirliği içinde çalışma ve disiplinler arası yaklaşım gereklidir.

 

Bahsedilen bütün sorunlarda öğretmen, idareci ve psikolojik danışmanlar işbirliği içinde olmalıdır.

 

Bazı davranışlar olumsuz gibi görünse de  öğrencinin gelişim aşamasının bir gereği olabilir. Öğrencilerin gelişiminin kritik dönemlerinde yaşadıkları problemlerle ilgili olarak  hangi öğrencinin yardıma ihtiyacı olduğunu anlayabilmek için onların içinde bulunduğu gelişim dönemi hakkında fikir sahibi olmak gereklidir.